Ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy wzrasta wraz z wiekiem tak, iż między 45. a 60. rokiem życia stanowi zagrożenie u 60% kobiet, z czego w Polsce w 2010 r. odnotowano 1700 zgonów. Wzrost świadomości w ciągu ostatnich dekad oraz profilaktyka spowodowały wcześniejsze wykrywanie zmian przednowotworowych i nowotworowych. Kluczowe znaczenie w diagnostyce szyjki macicy mają systematycznie wykonywane  badania  cytologiczne, jednakże w dalszym ciągu zbyt wiele kobiet ich nie wykonuje.

Kiedy robić cytologię i na czym to polega?

Cytologia jest niezwykle ważna metoda w ocenie nieprawidłowości szyjki macicy – od stanów zapalnych, poprzez zmiany przednowotworowe, po wykrycie raka włącznie. Na badanie cytologiczne powinna zdecydować się każda kobieta po ukończeniu 25. roku życia, a  na pewno nie później niż 3 lata po podjęciu aktywności seksualnej. Szczególnie dotyczy to nosicielek wirusa HIV, wirusa brodawczaka ludzkiego  HPV oraz pacjentek z nadżerką czy z podejrzeniem dysplazji szyjki macicy.

Badanie polega na ocenie materiału, jaki wcześniej pobiera ginekolog z tarczy szyjki macicy, a także z kanału szyjki po założeniu wziernika do pochwy. Specjalną szczoteczką pobiera się wymaz, który następnie utrwalony na szkiełku odsyła się do analizy laboratoryjnej. Badanie cytologiczne wymazu z szyjki macicy, jako badanie przesiewowe mające na celu wykrycie chorób szyjki macicy i stanów przednowotworowych zaleca się raz na trzy lata, a w szczególnych przypadkach częściej. Stany zapalny oraz wszelkie nieprawidłowości komórkowe, wymagające monitorowania i leczenie są jedynymi sytuacjami, kiedy cytologię należy wykonać częściej – podkreśla dr n. med. Bohdan Dźwigała, specjalista położnik-ginekolog-onkolog z Kliniki Sthetic.  Badanie jest całkowicie bezbolesne, a na jego wynik czeka się około tygodnia.

Jak interpretować wynik?

Jeszcze do niedawna wynik badania cytologicznego opisywano, kwalifikując go do jednej z  5 grup wg klasyfikacji  Papanicolau: od rozmazu całkowicie prawidłowego (grupa I), przez stan zapalny (grupa II) i zmiany podejrzane (grupa III) aż po dużą ilość komórek nowotworowych (grupa IV i V). Z uwagi na to, iż określenie grupy cytologicznej nie wyczerpuje informacji, które można otrzymać z badania  zmodyfikowano jego ocenę. Wprowadzono opisowy system stworzonego przez Narodowy Instytut Onkologii USA w Bethesda – od nazwy miejscowości- potocznie zwany systemem Bethesda. Rekomenduje go także Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Już nie ma grup, ale dokładny opis dotyczący jakości rozmazu pobranego materiału oraz czy w próbce znajdują się komórki z kanału szyjki macicy, gdzie najczęściej rozwija się rak szyjki macicy. W wyniku szczegółowo opisane są komórki znajdujące  się w preparacie – czy oprócz prawidłowych obecne są też komórki podejrzane, zmienione zapalnie (infekcja wirusem HPV- wirus brodawczaka ludzkiego) czyli takie, z których może rozwinąć się nowotwór. Jak podkreśla ekspert z Kliniki Sthetic dr n.med.Bohdan Dźwigała- specjalista położnik-ginekolog-onkolog, badanie pozwala na określenie rodzaju zakażenia i ewentualnych zmian naprawczych, a także na ocenę stanu hormonalnego pacjentki. W nowej klasyfikacji Bethesda ważna jest zatem szczegółowa ocena preparatu. Nieprawidłowe pobranie rozmazu, złe utrwalenie i inne błędy techniczne mogą spowodować, że wynik mógłby okazać się fałszywie ujemny tzn. wykluczyć proces nowotworowy tam gdzie on  jest obecny. Dlatego źle pobrany rozmaz  cytologiczny nie podlega ocenie. W systemie Papanicolau tego nie było. Wątpliwe wyniki można weryfikować w cytologii pobranej na podłożu płynnym. Wówczas z pobranej próbki można wykonać badanie wirusów HPV (typy onkogenne) i w razie potrzeby rozszerzyć diagnostykę szyjki macicy o badanie kolposkopowe, polegające na wzrokowej ocenie szyjki macicy pod powiększeniem.

Więcej na: http://sthetic.pl/o-nas/