KURSY PTGP

KSIĘGARNIA STOMATOLOGICZNA

Diagnostyka

Spadek liczby plemników u mężczyznCoraz więcej badań wskazuje na alarmujący trend – liczba plemników u mężczyzn na całym świecie drastycznie maleje. Prof. Hagai Levine z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie ostrzega, że jeśli ten proces nie zostanie zahamowany, może to prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do kryzysu demograficznego i problemów z przetrwaniem ludzkości.

testy NIPT – czy będzie refundacjaDiagnostyka prenatalna w Polsce dynamicznie się rozwija. Coraz więcej kobiet decyduje się na komercyjne testy genetyczne, takie jak NIPT (Non-Invasive Prenatal Testing), które pozwalają na wykrycie wad genetycznych płodu już od 10. tygodnia ciąży. Koszt badania wynosi od 1,5 do kilku tysięcy złotych, jednak mimo braku refundacji jego popularność systematycznie rośnie.

Wzrost liczby diagnoz raka piersiWedług prognoz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC), do 2050 roku, liczba diagnoz raka piersi na świecie wzrośnie w znaczącym stopniu. Szacuje się, że globalnie jedna na 20 kobiet usłyszy diagnozę nowotworu piersi, a liczba zgonów wzrośnie alarmująco.

Nowa metoda wykrywania endometriozyJuż w lutym 2025 roku rozpoczyna się walidacja nowego testu diagnostycznego na endometriozę, opracowanego przez zespół Uniwersytetu Medycznego w Warszawie. Badanie obejmie pięć ośrodków medycznych w Polsce, w tym Klinikę Rozrodczości i Katedrę Medycyny Perinatalnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.

Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje diagnostykę raka jajnikaNowe badania pokazują, że sztuczna inteligencja (AI) może znacząco zwiększyć skuteczność identyfikacji nowotworów jajnika. Wyniki opublikowane w prestiżowym czasopiśmie "Nature Medicine" wskazują na potencjał AI w diagnostyce obrazowej, przewyższający tradycyjne metody i oceny ekspertów.

66912511 ciaza usl rfRok 2024 przyniósł istotne zmiany w zakresie opieki okołoporodowej w Polsce. Dzięki wprowadzonym reformom kobiety ciężarne zyskały szerszy dostęp do badań prenatalnych oraz znieczuleń zewnątrzoponowych przy porodach naturalnych. Jednak pomimo tych zmian w wielu regionach kraju dostęp do tych świadczeń pozostaje ograniczony.

Abstrakt: W roku 2007 Australia była jednym z pierwszych krajów, które wprowadziły krajowy program szczepień w szkołach przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego i od tego czasu osiągnęła wysoki poziom wyszczepienia wśród obu płci. Uważa się obecnie, że jeśli utrzyma się wysoki poziom szczepień i badań przesiewowych, można będzie uznać, że rak szyjki macicy w Australii zostanie wyeliminowany jako problem zdrowia publicznego w ciągu kolejnych 20–25 lat. Jednakże w późniejszym okresie konieczne będzie dalsze utrzymanie inicjatyw w zakresie badań przesiewowych i szczepień przeciwko HPV, aby utrzymać bardzo niski poziom zachorowalności i śmiertelności na raka szyjki macicy.

Słowa kluczowe: wirusy brodawczaka, szczepienia, nowotwory szyjki macicy

Autorzy: Michał Gontkiewicz, Tomasz Dzieciątkowski

34952546 xxlW dniach 23–29 czerwca 2024 roku obchodziliśmy światowy tydzień alergii. Jak wszyscy wiemy, wiosna i lato to czas obfitujący w świeże owoce i warzywa, ciepłe promienie słońca, a także w pyłki traw I roślin. Czynniki te mają decydujący wpływ na rozwój zmian alergicznych i przyczyniają się do uwidocznienia ich objawów. Objawy alergii mogą znacznie pogorszyć jakość życia, dlatego warto pochylić się nad tematem alergii, aby w przyszłości zminimalizować występowanie tego typu symptomów. Zanim ponownie wejdziemy w okres wiosenno-letni warto więc przybliżyć zagadnienie choroby alergicznej.

58048732 xxlDostęp do usług ginekologicznych w Polsce jest silnie uzależniony od regionu zamieszkania. Kobiety w mniejszych miejscowościach często muszą pokonywać nawet 30 kilometrów, aby dotrzeć do najbliższego ginekologa, co znacznie ogranicza możliwość regularnych wizyt. Raport „Polka u Ginekologa”, opracowany przez Kliniki.pl we współpracy z Algolytics Technologies i SW Research, analizuje te różnice za pomocą danych przestrzennych i pokazuje, jak lokalizacja wpływa na jakość życia i zdrowie Polek.

EndoRNANaukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, we współpracy z Agencją Badań Medycznych, pracują nad nowym testem diagnostycznym o nazwie EndoRNA. Celem tego innowacyjnego badania jest przyspieszenie diagnostyki endometriozy, która obecnie często opiera się na inwazyjnej metodzie laparoskopii.

Innowacyjna metoda obrazowania raka piersiW Narodowym Instytucie Onkologii – Państwowym Instytucie Badawczym w Gliwicach – przeprowadzono pionierskie badanie z wykorzystaniem radioznacznika PET do nieinwazyjnego obrazowania receptora HER2 u pacjentek z rozsianym rakiem piersi. Dzięki nowoczesnej technologii możliwe jest szybsze wykrywanie zmian nowotworowych i monitorowanie ekspresji receptorów HER2 w całym ciele pacjentki, co otwiera nowe perspektywy w leczeniu onkologicznym.

Sztuczna Inteligencja w diagnostyce męskiej niepłodnościJapońscy naukowcy opracowali innowacyjne narzędzie wykorzystujące Sztuczną inteligencję (AI) do wstępnej diagnozy męskiej niepłodności. Narzędzie to opiera się na analizie stężenia hormonów w próbce krwi, takich jak testosteron, hormon luteinizujący (LH), folikulotropina (FSH), prolaktyna i estradiol. W badaniu, w którym uczestniczyło ponad 3,5 tysiąca ochotników, naukowcy przeszkolili model AI, który może oceniać płodność mężczyzn na podstawie tych parametrów.

dostępność diagnostyki prenatalnejDostępność diagnostyki prenatalnej w Małopolsce znacząco się poprawiła dzięki finansowaniu przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) programu badań prenatalnych. W drugim kwartale 2024 roku z badań skorzystało 4,3 tysiąca kobiet, z czego ponad 2,4 tysiąca to przyszłe mamy poniżej 35. roku życia.

34952546 xxlPłaskonabłonkowy rak szyjki macicy jest jednym z najczęściej występujących nowotworów wśród kobiet na całym świecie. W ponad 90% przypadków jest on spowodowany zakażeniami onkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Szczepionki przeciwko HPV zapewniają długotrwałą, niezawodną ochronę przed infekcjami HPV, które są najczęściej związane z procesem nowotworzenia.

Abstrakt:

Płaskonabłonkowy rak szyjki macicy jest jednym z najczęściej występujących nowotworów wśród kobiet na całym świecie. W ponad 90% przypadków jest on spowodowany zakażeniami onkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Dostępne są testy przesiewowe do jego wykrywania, a wczesne wykrycie zakażenia radykalnie zwiększa szanse przeżycia. Szczepionki przeciwko HPV zapewniają długotrwałą, niezawodną ochronę przed infekcjami HPV, które są najczęściej związane z procesem nowotworzenia. Dzięki szczepieniom przeciwko HPV zmniejszyła się liczba stanów przedrakowych szyjki macicy u młodych kobiet w krajach, które zdecydowały się na taką profilaktykę. Praktyczną i bezpieczną metodą zapobiegania HPV jest wczesne szczepienie zarówno dziewcząt, jak i chłopców, które zapewnia silną odporność komórkową. Niezmiernie istotna jest w tym celu rola zarówno ginekologów, jak i lekarzy rodzinnych dla informowania społeczeństwa o tych szczepionkach i potencjalnych korzyściach ich stosowania. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie informacji o dotychczasowych badaniach, potrzebie szczepień, ich skutkach oraz bezpieczeństwie.

Słowa kluczowe: wirusy brodawczaka ludzkiego, HPV, szczepionki rekombinowane, rak szyjki macicy.

diagnostyka prenatalnaDo Katowic trafił jeden z najlepszych na świecie aparatów USG do diagnostyki prenatalnej. Klinika Gyncentrum zaprasza na bezpłatne badania w ramach NFZ. Eksperci podkreślają, że już w trakcie badania 1. trymestru można wykonać wczesną ocenę serca dziecka.

MammografW nowoczesny mammograf, w którym wykorzystana została sztuczna inteligencja zostało wyposażone Radomskie Centrum Onkologii. Jest to pierwszy ośrodek w Polsce, który został wyposażony w taką technologię.

39791317 rak rfW Polsce w 2019 roku na nowotwory zachorowało około 13,5 tysięcy osób poniżej 44. roku życia, 9 tysięcy kobiet oraz 4,5 tysiąca mężczyzn. Rokowanie chorych, dzięki poprawie diagnostyki oraz coraz lepszym metodom terapeutycznym uległo znacznej poprawie.

48549721 sAbstrakt: Parwowirus B19 (B19V) jest najważniejszym patogenem zakażającym człowieka, należącym do rodziny Parvoviridae, rodzaju Erythrovirus. Wykazuje on ekstremalny tropizm w stosunku do ludzkich komórek progenitorowych erytrocytów i powoduje u ludzi różne choroby, których skutki wahają się od asymptomatycznych do ciężkich, zwłaszcza takich jak nieimmunologiczny obrzęk płodu czy przewlekła anemia u pacjentów z obniżoną odpornością. Wirus może być przenoszony na podatne osoby poprzez wydzieliny z dróg oddechowych, produkty krwiopochodne, a także przez łożysko od zakażonej matki do płodu w czasie ciąży, gdzie może dojść do obrzęku płodu, poronienia lub urodzenia martwego dziecka. Można również przypuszczać, że zaburzenia immunologiczne wywołane przez B19V mogą predysponować do infekcji innymi patogenami, chociaż niewiele wiadomo na temat skutków mieszanych zakażeń B19V i innymi czynnikami zakaźnymi. Celem poniższej pracy jest przedstawienie aktualnej wiedzy na temat zakażeń parwowirusem B19 u kobiet w ciąży oraz zalecanych procedur diagnostycznych.

Słowa kluczowe: parwowirus B19, nieimmunologiczny obrzęk płodu, zakażenia ciężarnych, diagnostyka wirusologiczna

82089979 rak rfStreszczenie: Mutacje w genie BRCA1 lub BRCA2 prowadzą one do wystąpienia dziedzicznego zespołu raka piersi i raka jajnika. Szacuje się, że mutacje BRCA1 i BRCA2 identyfikuje się u około 5–10 proc. wszystkich chorych na raka piersi oraz nawet u 20–25 proc. pacjentek z rodzinną historią raka piersi i/lub jajnika. Pacjenci z patogennymi mutacjami w genie BRCA1 lub BRCA2 mają około pięć arzy większe ryzyko zachorowania na raka piersi niż osoby bez takich mutacji. Pomimo ogromnego postępu, jaki dokonał się w ostatnich latach odnośnie diagnostyki zaburzeń genetycznych w onkologii oraz leczeniu raka piersi nadal istnieje wiele kontrowersji odnośnie postępowania z nosicielkami mutacji BRCA. W poniższym artykule pokrótce przedstawiono najbardziej istotne z tych problemów, mając na względzie przede wszystkim aspekty interesujące lekarzy ginekologów i ginekologów-onkologów.

17817177 bol rfEndometrioza jest przewlekłą chorobą ginekologiczną, w której gruczoły i zrąb endometrium znajdują się poza macicą – w różnej lokalizacji. najczęściej zmiany te umiejscowione są w jajnikach (torbiele czekoladowe), jajowodach, otrzewnej, pęcherzu i jelitach. Dotyczą one około 10 proc. kobiet, a według niektórych opracowań częstość ta sięga nawet do 30 proc., wykazując zróżnicowanie geograficzne [1, 2, 3, 4, 5]. W wielu badaniach zaobserwowano zależność pomiędzy występowaniem endometriozy i nowotworów.

Sztuczna Inteligencja w diagnozieSztuczna inteligencja została wykorzystana przez naukowców do identyfikacji biomarkerów siatkówki, by rozpoznawać stan przedrzucawkowy u kobiet w ciąży. Autorka badania dr Srilaxmi Bearelly twierdzi, że dzięki temu odkryciu będziemy mogli szybciej przewidywać zaburzenia, na które narażone są kobiety w ciąży.

Leczenie endometriozyW Polsce nie działa jeszcze dobry system leczenia endomtriozy. Jest szansa, że to się zmieni. To szansa dla milionów Polek, bo są wreszcie najnowsze zalecenia dotyczące organizacji leczenia endometriozy w naszym kraju.

przepuklina pępkowaDwie najczęstsze przepukliny u dzieci to przepuklina pachwinowa i pępkowa. Ta druga jest zazwyczaj bezbolesna i niegroźna. Często zamyka się sama, bez leczenia. Jednak uwypuklenie w okolicy pępka to zmartwienie, z jakim muszą zmierzyć się świeżo upieczeni rodzice. Dr n. med. Katarzyna Bałaż, chirurg dziecięcy, rozwiewa wątpliwości oraz obala mity o przepuklinie pępkowej.

wospSprzęt medyczny o łącznej wartości 300 tysięcy złotych otrzymał Oddział Neonatologiczny Powiatowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Starachowicach. Fundatorem sprzętu jest Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy.

Sztuczna inteligencja w leczeniuNiepotrzebnej chemioterapii może zaoszczędzić pacjentkom z rakiem piersi sztuczna inteligencja. Według naukowców AI może precyzyjniej przewidzieć przebieg choroby, od którego zależy wybór metody leczenia.