Up-to Date. EBD w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu 2025

Szczegóły: Kategoria: Leczenie; Utworzono: 07 listopad 2025

47013207 xxl Wysiłkowe nietrzymanie moczu (SUI) stanowi istotny problem kliniczny w ginekologii funkcjonalnej, wpływając znacząco na jakość życia kobiet. Tradycyjnie podstawowymi metodami leczenia są fizjoterapia mięśni dna miednicy (pfmt), stosowanie pessarów oraz leczenie chirurgiczne. W ostatnich latach techniki bazujące na energii – takie jak lasery (CO2, Er: YAG) i radiofrekwencja (RF) – zostały zaproponowane jako mniej inwazyjne alternatywy. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie aktualnych danych naukowych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa EBD w terapii SUI.

W ostatnich latach dynamicznie rozwijają się technologie wykorzystujące energię w ginekologii funkcjonalnej. Niniejszy artykuł stanowi aktualny przegląd dowodów naukowych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa urządzeń EBD (Energy-Based Devices) w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu (SUI) w latach 2022–2025. Artykuł ten został przedstawiony w formie wykładu podczas II Kongresu Polskiego Towarzystwa Ginekologii Plastycznej, który odbył się 3–4 października 2025 roku w Warszawie.

Mechanizm działania urządzeń EBD

Zabiegi oparte na energii wywołują efekt termiczny w tkankach, prowadzący do: uszkodzenia mostków wodorowych w łańcuchach kolagenu i jego natychmiastowego obkurczenia, pobudzenia fibroblastów do syntezy nowego kolagenu i elastyny, wzrostu całkowitej zawartości kolagenu nawet o 40–50 proc.

Efektem klinicznym jest poprawa napięcia tkanek pochwy i struktur wspierających cewkę moczową, co teoretycznie może redukować objawy wysiłkowego nietrzymania moczu.

Lasery w leczeniu SUI – doniesienia z lat 2022–2025

Badania nad laseroterapią (CO2, Er: YAG) przynoszą sprzeczne wyniki. Metaanaliza z 2024 roku nie potwierdziła przewagi EBD nad placebo czy fizjoterapią [1]. Randomizowane badania z użyciem lasera CO2 nie wykazały istotnej poprawy objawów SUI po 3 miesiącach [2], natomiast wieloośrodkowe badanie z użyciem lasera Er: YAG wykazało statystycznie istotną poprawę po 6 miesiącach [3]. Nowsze badania potwierdzają dobrą tolerancję zabiegów, jednak brak jest danych o trwałości efektów powyżej 12 miesięcy [6, 7]. Terapia laserowa pozostaje więc metodą eksperymentalną o ograniczonym poziomie dowodów.

Radiofrekwencja (RF) w leczeniu WNM

W przypadku radiofrekwencji wyniki badań są bardziej obiecujące. W randomizowanym badaniu RF vs placebo u kobiet po menopauzie z łagodnym do umiarkowanego SUI wskaźnik sukcesu po 12 miesiącach wyniósł 69,6 proc. vs 38,5 proc. w grupie placebo [4]. Inne prace potwierdzają poprawę parametrów urodynamicznych i jakości życia [5]. Jednak nadal brak jest dużych, długoterminowych badań (> 24 miesiące). RF może być rozważana jako metoda wspomagająca u pacjentek z łagodnym SUI, po odpowiednim zakwalifikowaniu i uzyskaniu świadomej zgody.

HIFU/MFU w leczeniu SUI

Brak jest wiarygodnych doniesień potwierdzających skuteczność HIFU/MFU w leczeniu SUI. Istniejące badania dotyczą małych grup, brak jest badań z randomizacją, a doniesienia mają charakter narracyjny [11, 12].

Podsumowanie

Terapia laserowa (CO2, Er: YAG): Brak jednoznacznie potwierdzonej skuteczności w randomizowanych badaniach klinicznych; ograniczone dane długoterminowe [1–3, 6, 7]. Radiofrekwencja (RF): Metoda bardziej obiecująca, jednak wymaga dalszych badań dużej mocy [4, 5]. HIFU/MFU: Metoda w fazie badań, wymagająca dalszych prób klinicznych [11, 12]. Status regulacyjny: Wszystkie terapie EBD mają charakter off-label w leczeniu SUI i nie są zatwierdzone ani przez FDA, ani przez EMA. Konieczne jest poinformowanie pacjentek o ograniczonych dowodach [9, 10].

Wnioski praktyczne:

1. Standardem postępowania w SUI pozostają PFMT i leczenie chirurgiczne zgodne z wytycznymi [10].

2. EBD mogą być rozważane u pacjentek, które chcą uniknąć zabiegu chirurgicznego i rozumieją charakter eksperymentalny terapii.

3. Należy ściśle kwalifikować pacjentki i dokumentować efekty terapii.

4. Wskazana jest dalsza obserwacja kliniczna i udział w zarejestrowanych badaniach nad EBD.

PIŚMIENNICTWO:

1. Coyne, K. S., et al. (2024). Effect of vaginal energy-based treatment on female stress urinary incontinence: Meta-analysis. International Urogynecology Journal. https://doi.org/10.1007/ s00192–024–05678–9

2. Serati, M., et al. (2022). CO₂ surgical laser for treatment of stress urinary incontinence in women: Randomized controlled trial. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 226 (5), 708.e1–708.e10.

3. Palacios, S., & Ramirez, M. (2023). Fractional CO₂ laser treatment for women with stresspredominant urinary incontinence: A randomized controlled trial. International Urogynecology Journal. https://doi.org/10.1007/s00192–023–05689–8

4. Chinthakanan, O., Saraluck, A., et al. (2023). Comparison of low-energy radiofrequency thermal vaginal therapy with sham in postmenopausal women with mild-to-moderate SUI: Randomized controlled trial. International Journal of Women’s Health, 15. https://doi. org/10.2147/IJWH.S423456

5. Kim, Y. J., et al. (2022). The therapeutic effect of monopolar radiofrequency therapy on mild to moderate stress urinary incontinence and sexual function. Medicina (Kaunas), 12 (10), 2288.

6. Lauterbach, R., et al. (2025). Predictors of the efficacy of CO₂ laser therapy for female stress urinary incontinence: Prospective study. Journal of Clinical Medicine.

7. Gambacciani, M., Cervigni, M., et al. (2025). Laser therapy for female stress urinary incontinence: Article review. European Urology Focus.

8. ClinicalTrials.gov. (2023). Study: The effectiveness of transvaginal radiofrequency in the physiotherapy treatment of stress urinary incontinence (NCT05702567).

9. Frontiers in Medicine. (2024). Conservative treatments for women with stress urinary incontinence: Network meta-analysis.

10. National Institute for Health and Care Excellence. (2021). Urinary incontinence and pelvic organ prolapse in women: Management (NG 123).

11. Önder Dirican, A., Ceran, M. U., Kahraman, O., & Sönmez, M. G. (2024). High-intensity focused ultrasound (HIFU) for the treatment of female urinary incontinence: A retrospective analysis. Medicine (Baltimore), 103 (12), e37245.

12. Elias, J. A., Galich, M., Corin, G., et al. (2019). Management of vaginal atrophy, vaginal hyperlaxity and stress urinary incontinence with intravaginal High-Intensity Focused Ultrasound (HIFU). International Journal of Obstetrics and Gynaecology Research, 6 (2), 123–130.

Autor:

dr n. med. Piotr Kolczewski

Od ponad 30 lat zajmuje się działalności operacyjną w zakresie ginekologii operacyjnej ze szczególnym uwzględnieniem uroginekologii i ginekologii plastycznej. Międzynarodowy wykładowca i trener operacyjny. Współautor książek i nowatorskich publikacji naukowych z zakresu EBD. Założyciel Polskiego Towarzystwa Ginekologii Plastycznej. Właściciel kliniki Esthegyn w Szczecinie. Posiada licencje lekarską UAE i konsultuje pacjentki w Eternal Vitality Clinic w Dubaju.

NGG525