Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ostrzega, że globalny postęp w zakresie ochrony zdrowia matek i noworodków jest niewystarczający. Z najnowszych danych wynika, że aż 80 proc. krajów nie osiągnie do 2030 roku celów dotyczących zmniejszenia śmiertelności matek, a jedna trzecia państw nie zrealizuje celów związanych z ograniczeniem śmiertelności noworodków. Dane te budzą niepokój w kontekście globalnych wysiłków na rzecz poprawy opieki okołoporodowej.

W odpowiedzi WHO zainaugurowała całoroczną kampanię informacyjną pod hasłem „Zdrowy początek, pełna nadziei przyszłość”, mającą na celu mobilizację rządów, organizacji zdrowotnych i środowiska medycznego do pilnych działań.

Codziennie tysiące zgonów, którym można zapobiec

Według danych WHO każdego roku:
• około 300 tys. kobiet umiera z powodu komplikacji ciąży lub porodu,
• ponad 2 miliony noworodków umiera w ciągu pierwszego miesiąca życia,
• niemal 2 miliony dzieci rodzi się martwych.

WHO szacuje, że na świecie co siedem sekund dochodzi do jednej śmierci okołoporodowej, której można by uniknąć dzięki odpowiednim działaniom prewencyjnym i lepszej opiece medycznej.

Cele Zrównoważonego Rozwoju do 2030 roku: ambitne, ale realne?

Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ (Sustainable Development Goals – SDGs), przyjęte w 2015 roku, zakładają:
• zmniejszenie śmiertelności noworodków do 12 przypadków na 1000 żywych urodzeń,
• zmniejszenie śmiertelności dzieci poniżej 5. roku życia do 25 przypadków na 1000 urodzeń,
• redukcję umieralności okołoporodowej matek do poziomu poniżej 70 zgonów na 100 tys. żywych urodzeń.

Choć cel ten wydaje się osiągalny dla krajów rozwiniętych, wiele państw o niskich i średnich dochodach nadal zmaga się z brakiem dostępu do podstawowej opieki okołoporodowej, infrastruktury szpitalnej czy wykwalifikowanego personelu.

Polska na tle świata: dobre wyniki, ale nadal jest nad czym pracować

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że współczynnik zgonów niemowląt w Polsce w 2023 roku wyniósł 3,9 promila (czyli 3,9 zgonu na 1000 urodzeń). Od 2010 roku obserwujemy systematyczny spadek tego wskaźnika – z poziomu 5 promili w 2010 r. do 3,6 w 2020 r.

Jeszcze lepiej prezentują się dane dotyczące umieralności matek. Polska osiągnęła wskaźnik poniżej 3 zgonów na 100 tys. żywych urodzeń, znacznie poniżej średniej dla krajów OECD, która w 2020 roku wyniosła 10,9 zgonów na 100 tys. porodów.

Kluczowe interwencje medyczne ratujące życie noworodków

Eksperci wskazują na szereg skutecznych działań, które mogą istotnie zmniejszyć śmiertelność noworodków, takich jak:
• natychmiastowy kontakt „skóra do skóry” po porodzie,
• wczesne i wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy życia,
• dostęp do ciągłej, profesjonalnej opieki okołoporodowej,
• odpowiednie procedury resuscytacyjne oraz leczenie zakażeń noworodkowych.

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy podkreśla, że szerzenie wiedzy na temat znaczenia kontaktu z matką, higieny porodu oraz edukacji żywieniowej ma kluczowe znaczenie dla zdrowia dzieci i ich przyszłości.

Dowiedz się więcej – Nowy Gabinet Ginekologiczny: Za wysoka śmiertelności noworodków

Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Ginekologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym