Najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie pokazują, że zarówno wysokie BMI przed zajściem w ciążę, jak i nadmierny przyrost masy ciała w jej trakcie, znacząco zwiększają ryzyko powikłań położniczych oraz problemów zdrowotnych u noworodka. Wyniki te rzucają nowe światło na konieczność edukacji zdrowotnej kobiet planujących ciążę i wymagają większej uwagi ze strony personelu medycznego.
• Wysokie BMI przed ciążą oraz nadmierny przyrost masy ciała w jej trakcie zwiększają ryzyko powikłań, m.in. cukrzycy ciążowej, nadciśnienia i cesarskiego cięcia.
• Nadwaga już przy BMI ≥25 może wiązać się z niekorzystnymi wynikami zdrowotnymi u matki i dziecka.
• Kobiety rodzące pierwsze dziecko tyją w ciąży więcej niż wieloródki.
• Wyniki wskazują na potrzebę wczesnej edukacji kobiet planujących ciążę oraz indywidualizacji opieki medycznej.
Powikłania związane z wysokim BMI i nadmiernym przyrostem masy w ciąży – nowe dane z badań
Badania przeprowadzone przez zespół dr Joanny Nieczuja-Dwojackiej z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie potwierdzają, że zarówno nadwaga, jak i otyłość u kobiet przed zajściem w ciążę znacząco zwiększają ryzyko wystąpienia licznych komplikacji okołoporodowych. Dodatkowym czynnikiem ryzyka jest nadmierny przyrost masy ciała w trakcie ciąży, przekraczający normy ustalone przez międzynarodowe wytyczne.
Związek BMI z powikłaniami ciążowymi i noworodkowymi
Z analizy danych 2878 kobiet w wieku 16–46 lat, rodzących w Szpitalu Świętej Zofii w Warszawie oraz w Wojewódzkim Szpitalu im. Jana Pawła II w Krośnie, wynika, że wyższe BMI przed ciążą wiąże się m.in. z:
• większym ryzykiem cukrzycy ciążowej,
• nadciśnieniem tętniczym w ciąży,
• koniecznością zakończenia porodu przez cesarskie cięcie,
• zwiększoną masą urodzeniową noworodka (makrosomią),
• obniżonymi wynikami w skali Apgar,
• trudnościami w karmieniu piersią.
Warto podkreślić, że te problemy zdrowotne zaczynają być istotnie obecne już przy BMI ≥25, czyli w zakresie nadwagi, nie tylko otyłości.
Zachowania żywieniowe a ryzyko komplikacji
Autorzy badania zauważyli, że kobiety z nadwagą i otyłością często tyją w ciąży znacznie więcej niż zalecają normy Institute of Medicine. Dodatkowo pierworódki wykazują większy przyrost masy ciała niż kobiety rodzące kolejne dziecko. Masa ciała kobiet rzadko wraca do wyjściowego poziomu po kolejnych ciążach, co może prowadzić do narastających problemów metabolicznych i położniczych.
Znaczenie profilaktyki i roli lekarzy
– Coraz więcej badań pokazuje, że masa ciała kobiety przed zajściem w ciążę oraz przyrost masy ciała w trakcie ciąży mają bezpośredni wpływ na jej zdrowie oraz zdrowie dziecka – mówi dr Joanna Nieczuja-Dwojacka. – Niestety, nadal zbyt rzadko temat ten jest poruszany w gabinetach lekarskich, a wiele kobiet nie ma świadomości zagrożeń. To obszar, który możemy modyfikować – i powinniśmy o tym rozmawiać z pacjentkami już na etapie planowania ciąży – dodaje badaczka.
Implikacje dla praktyki klinicznej
Wyniki badań powinny być impulsem do:
• intensyfikacji działań edukacyjnych skierowanych do kobiet planujących ciążę,
• promowania zdrowego stylu życia,
• monitorowania masy ciała pacjentek na każdym etapie opieki okołoporodowej,
• indywidualizacji zaleceń dietetycznych i aktywności fizycznej.
Dowiedz się więcej – Nowy Gabinet Ginekologiczny: Wysokie BMI przed ciążą
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Ginekologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym