Badania kliniczne, które stanowią podstawę oceny bezpieczeństwa i skuteczności leków, często pomijają kobiety ciężarne. Naukowcy z Brown University School of Public Health przeanalizowali niemal 91 tys. badań klinicznych, prowadzonych w ciągu ostatnich 15 lat wśród kobiet w wieku 18–45 lat. Wyniki są alarmujące – jedynie 0,8 proc. badań uwzględniało ciężarne uczestniczki tych badań.

Skutki wykluczania kobiet w ciąży z badań

Brak danych na temat bezpieczeństwa leków u kobiet w ciąży prowadzi do poważnych konsekwencji. Z jednej strony, pacjentki mogą stosować leki bez pełnej wiedzy na temat ich działania i potencjalnych skutków ubocznych, co naraża je i ich dzieci na niebezpieczeństwo. Z drugiej strony, wiele kobiet rezygnuje z terapii, która mogłaby im pomóc, z obawy przed nieznanymi skutkami stosowania danego leku.
Dr Alyssa Bilinski, jedna z autorek badania, podkreśla: „Kiedy ciężarne kobiety są wykluczane z badań klinicznych, trudno ocenić, czy dany lek jest bezpieczny dla nich i ich dzieci. Bazowanie na niepełnych informacjach stanowi większe ryzyko niż kontrolowane badania kliniczne.”

Nieliczne badania i ich ograniczony zakres

Z analizy wynika, że około 24 proc. badań klinicznych nie określało jednoznacznie, czy uwzględniono kobiety ciężarne. Jednak w większości przypadków bardziej szczegółowe analizy potwierdzały ich brak wśród uczestniczek. Nieliczne badania, które obejmowały kobiety w ciąży, dotyczyły głównie specyficznych problemów związanych z tym stanem, takich jak przedwczesny poród czy opieka okołoporodowa.
Tylko 19 badań skupiało się na przewlekłych schorzeniach niezwiązanych bezpośrednio z ciążą, takich jak lęk, depresja czy astma. To znaczący niedobór w kontekście rosnącej liczby kobiet w ciąży z chorobami przewlekłymi.

15 lat stagnacji w badaniach klinicznych

Mimo licznych apeli o włączanie kobiet ciężarnych do badań klinicznych, wskaźniki ich uwzględniania pozostają bez zmian od 15 lat. Tymczasem badania kontrolowane, uznawane za złoty standard w ocenie leków, tracą na efektywności, gdy pomijają kluczowe grupy pacjentek, takie jak kobiety w ciąży.

Dlaczego badania są niezbędne?

Kobiety ciężarne są narażone na szczególne wyzwania zdrowotne, a ich organizm reaguje inaczej na leki niż organizm osoby niebędącej w ciąży. Bez odpowiednich badań nie można ocenić, jak leki wpływają na rozwój płodu, bezpieczeństwo ciąży czy zdrowie matki. Włączenie ciężarnych do badań klinicznych jest konieczne, aby zapewnić tej grupie dostęp do skutecznych i bezpiecznych terapii.

Podsumowanie i apel do środowiska medycznego

Wykluczanie kobiet ciężarnych z badań klinicznych to nie tylko naukowe zaniedbanie, ale także potencjalne zagrożenie dla zdrowia pacjentek i ich dzieci. Środowisko medyczne powinno wspólnie dążyć do zmian w tym zakresie, promując włączanie kobiet w ciąży do badań, szczególnie tych dotyczących chorób przewlekłych.

 

Dowiedz się więcej – Nowy Gabinet Ginekologiczny: Niewiele leków badanych pod kątem kobiet ciężarnych

Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Ginekologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym