Ludzka laktoferyna (hLF) to glikozylowane białko kationowe zawierające 691 aminokwasów, w odróżnieniu od laktoferyny bydlęcej (bLF), w której skład wchodzi 689 aminokwasów. Po raz pierwszy laktoferynę wyizolowano z białka mleka krowiego w 1939 roku. Laktoferyna (LF) wchodzi w skład grupy transferryn, ze względu na identyczną sekwencję z ludzką transferryną. Podobieństwo strukturalne do transferryny powoduje zdolność laktoferyny do wiązania żelaza oraz uczestniczenia w procesach chelatowania.
Laktoferyna - Działanie ochronne
Zarówno ludzka, jak i bydlęca laktoferyna wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, przeciwpasożytnicze, a także przeciwzapalne i immunomodulujące. Aktywność biologiczną LF zawdzięcza możliwości interreakcji z receptorami znajdującymi się na komórkach docelowych, określanych mianem receptora laktoferynowego. Aktywny transport laktoferyny odbywa się przez komórki nabłonkowe żołądka do krwi w procesie endocytozy. LF odgrywa ważną rolę w mechanizmach obronnych organizmu ludzkiego, wzmacniając komórki NK. Zdolność laktoferyny do wiązania żelaza w organizmie ludzkim przyczynia się do zwalczania licznych bakterii chorobotwórczych (Streptococcus pneumoniae, Escherichia coli), którym do funkcjonowania potrzebne jest żelazo.
Laktoferyna - Blokuje wirusy
Kolejną właściwością laktoferyny jest uwalnianie w przewodzie pokarmowym, pod wpływem działania enzymów trawiennych, laktoferrycyny – substancji o działaniu przeciwbakteryjnym. LF chroni również przed infekcjami wirusowymi, utrudniając wirusom wniknięcie do wnętrza komórki. Dzięki temu LF ma silne działanie przeciwwirusowe zarówno na wirusy otoczkowe, jak i bezotoczkowe DNA i RNA. W dostępnej literaturze opisywane są również właściwości przeciwgrzybicze LF.
Leczenie anemii
Oddzielnym ważnym zastosowaniem laktoferyny jest jej skuteczność i bezpieczeństwo stosowania w profilaktyce i leczeniu anemii oraz przewlekłych stanów zapalnych u kobiet w okresie ciąży. W mechanizmie działania, cząsteczki LF uwalniane endogennie w jelicie lub dostarczone z pożywieniem w ramach diety, mogą służyć jako „transporter” żelaza dla komórek nabłonka jelit. LF może wyłapywać i wiązać jony żelaza w jelicie (dostarczane z pokarmem), jednocześnie ułatwiając ich absorbcję. Wielowariantowe działanie LF u ciężarnych polega na kompleksowej normalizacji ogólnoustrojowej homeostazy żelaza, odbywającej się na poziomie hamowania procesów zapalnych i równowagi cząstek FPN oraz hepcydyny.
Potwierdzona w badaniach skuteczność LF w terapii anemii, występującej w ciąży, sugeruje, że przyczyną anemii ciężarnych jest nie tylko bezwzględny niedobór żelaza w surowicy krwi, ale czynnościowe unieruchomienie, a także niedostępność żelaza dla procesów związanych z procesem hematopoezy. W licznych pracach stwierdzono, że poprawa parametrów hematologicznych u ciężarnych po suplenentacji LF spowodowana była obniżeniem stężenia IL-6, co w konsekwencji modulowało stężenia FPN i hepcydyny.
Laktoferyna - Wygasza stany zapalne
Kolejną zaletą suplementacji laktoferyny są: normalizacja składu mikrobioty pochwowej, korzystny wpływ na napięcie szyjki macicy, z jednoczesnym wygaszaniem lokalnych stanów zapalnych, a także wpływ na cytokiny, metaloproteinazy i prostaglandyny. Obecnie na rynku medycznym znajdują się preparaty LF pochodzenia naturalnego: LF bydlęca oraz LF ludzka, pozyskiwana z mleka kobiecego. LF jest bezpiecznym suplementem diety, posiadającym certyfikat FDA-GRAS.
AUTOR: Lek. med. Beata Sterlińska-Tulimowska
Cytat: Sterlińska-Tulimowska B. Laktoferyna - jej rola w przenoszeniu i magazynowaniu żelaza w organizmie ludzkim; Nowy Gabinet Ginekologiczny nr. 4/2021 s. 11.
:
____________________________
Dowiedz się więcej:
Więcej artykułów w "Nowy Gabinet Ginekologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.