Karmienie piersią to cenny dar. Daje mamie możliwość budowania wyjątkowej więzi z dzieckiem oraz dostarcza mu odżywczego, pełnego cennych składników mineralnych pokarmu. Pomimo tego, że jest to naturalny proces, początki karmienia piersią mogą być dla wielu mam wyzwaniem. Często pojawiają się w tym temacie wątpliwości i pytania, które powodują, że mamy nie czują się pewnie podczas tego pięknego procesu. Jak zatem wspierać mamy, aby osiągnęły sukces w karmieniu piersią? W nawiązaniu do Światowego Tygodnia Karmienia Piersią zapraszamy na wywiad z Małgorzatą Bubą - laureatką konkursu Położna na medal, która od blisko szesnastu lat wspiera mamy jako położna.
Jest Pani położną z wieloletnim doświadczeniem z kobietami w ciąży i po porodzie, z jakimi problemami laktacyjnymi spotykają się najczęściej mamy?
Na początkowym etapie laktacji najczęstsze problemy to bolesne i poranione brodawki sutkowe, trudności z przystawieniem dziecka do piersi oraz nawał mleczny, który jest fizjologią, ale może też być problemem. W późniejszym okresie laktacji mogą pojawić się zastoje, zaburzenia przepływu pokarmu czy zapalenie piersi.
Czy do karmienia piersią kobieta może się przygotować już przed porodem?
Nie tylko może, ale powinna. Dzięki wiedzy jaką uzyska w ciąży między innymi na temat zalet karmienia piersią, mechanizmu laktacji, pozycji podczas karmienia dziecka łatwiej będzie jej zainicjować laktację. Na edukacji przedporodowej, a także w szkole rodzenia mówię ciężarnym, jak prawidłowo postępować w rozpoczęciu laktacji zaraz po porodzie, w szpitalu.
Co Pani zdaniem jest najważniejsze na początku laktacji?
Na początku laktacji najważniejsza jest wiara pacjentki we własne siły, ale żeby tak było konieczne jest wsparcie personelu medycznego, szczególnie położnych, które pomogą położnicy w rozpoczęciu karmienia piersią. Karmienie należy rozpocząć w ciągu dwóch godzin od porodu, co wpływa pozytywnie na dalszą laktację. W środowisku domowym potrzebne jest wsparcie najbliższych, zaopiekowanie się mamą i dzieckiem, pomoc w codziennej pielęgnacji noworodka. Ważną rolę odgrywa położna rodzinna, która nie później niż 48 godzin po opuszczeniu szpitala przez mamę i dziecko odwiedza ją w domu i wspiera w laktacji. Dzięki takiemu wsparciu u mamy jest niższy poziom stresu, a jak wiemy stres nie jest dobrym doradcą w czasie karmienia piersią.
Jak powinna sobie radzić świeżo upieczona mama z nawałem pokarmu?
Przede wszystkim należy mamę uświadomić, że nawał mleczny, jest fizjologią i świadczy o tym, że laktacja się rozpoczęła. Niezmiernie ważna jest prawidłowa technika karmienia. Nawał można złagodzić poprzez zastosowanie zimnych okładów na piersi przez ok 15 – 20 minut, picie naparu z szałwii (1- 2 szklanki dziennie), która w naturalny sposób delikatnie zmniejsza nadmiar mleka. Ważne jest przystawianie dziecka do piersi, a jeżeli mama tego nie robi, to odciąganie minimum 8 razy na dobę.
Świeżo upieczone mamy często zastanawiają się jak mają karmić maleństwo? Czy powinny one karmić na żądanie czy w odstępie kilku godzin?
Mama powinna karmić swoje maleństwo na żądanie, ale minimum 8 razy na dobę, w tym przynajmniej raz w nocy. Jest to ważne dla utrzymania prawidłowej laktacji. Karmimy według potrzeb mamy (gdy ma przepełnione piersi) i według potrzeb dziecka (gdy jest głodne). Normą jest też, że noworodek może domagać się piersi nawet 12 razy na dobę.
Czy istnieją metody, które pozwalają odpowiednio przystawić do piersi maleństwo?
Oczywiście. Prawidłowa technika ma ogromne znaczenie dla inicjowania i utrzymania laktacji. Wygodna pozycja mamy i dziecka wpływa pozytywnie na komfort karmienia i dobrego samopoczucia zarówno dla mamy jak i jej maleństwa. Karmienie piersią jest naturalne, ale podczas pierwszych karmień nieocenione jest wsparcie osób, które pomogą podczas przystawiania do piersi, korygują technikę karmienia, ocenią wskaźniki skutecznego karmienia.
Czy to prawda, że wiele mam po cesarskim cięciu ma problemy z karmieniem?
Nie jest to regułą. Mam wiele pacjentek, które bez problemu rozpoczynają z powodzeniem karmienie piersią. Cięcie cesarskie może jednak wpłynąć na opóźnienie laktacji, utrudniony jest nieprzerwany dwugodzinny kontakt skóra do skóry zaraz po zabiegu. Dodatkowo ból rany pooperacyjnej może blokować laktację, występują trudności z przyjęciem wygodnej pozycji do karmienia. I tutaj również ogromna rola nas położnych opiekujących się pacjentką. Nasze wsparcie bardzo pomaga świeżo upieczonym mamom w pierwszych chwilach po porodzie. Położne wskaże sposoby na zniwelowanie bólu, pomoże w wybraniu wygodnej pozycji podczas karmienia, a także omówi zasady stymulacji laktacji.
Jakich rad udziela Pani mamom, kiedy borykają się one z problemami laktacyjnymi?
Przede wszystkim mówię im, że są najwspanialszymi mamami dla swoich dzieci. Dopinguję je, radzę aby się nie poddawały i zawsze szukały wsparcia. Uświadamiam im, że karmienie nie zawsze bywa na początku łatwe, ale należy szukać dostosowanych do ich sytuacji rozwiązań i korzystać z pomocy profesjonalistów.
A czy istnieją jakieś przeciwwskazania do karmienia piersią?
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do karmienia piersią jest galaktozemia u dziecka – rzadka, metaboliczna choroba genetyczna. Mama nie może karmić dziecka własnym mlekiem, wskazany jest preparat bezlaktozowy. Ze strony mamy przeciwwskazaniem do karmienia własnym mlekiem jest alkoholizm, narkomania czy AIDS. Przeciwwskazania do karmienia piersią mogą być też częściowe, np. niektóre choroby metaboliczne dziecka, gdzie karmienie mlekiem mamy odbywa się pod nadzorem specjalistów, którzy mleko mamy zalecają uzupełniać też specjalnymi preparatami mlekozastępczymi.
Bardzo wiele mam deklaruje, że chce karmić maleństwo piersią. Czasem bywa tak, że zaczynają, ale szybko rezygnują bo napotykają na swojej mlecznej przygodzie problemy. Czy Pani zdaniem Polki chcą karmić piersią? Co jest im potrzebne, aby mogły one osiągnąć sukces?
Oczywiście, że tak! Potrzebują jedynie wiedzy i wsparcia w laktacji. Opiekując się kobietami w ciąży i po porodzie zauważyłam, że bardzo ważne w rozpoczęciu karmienia i jego utrzymaniu jest edukacja. Jeżeli na spotkaniach dowiedzą się jakie zalety wynikają z karmienia piersią zarówno dla mamy jak i dziecka, jak prawidłowo zainicjować laktację, jeżeli po porodzie otrzymają jak najszybciej pomoc w karmieniu swojego dziecka piersią, to wpływa to pozytywnie na dalszy przebieg ich mlecznej drogi. Uważam również, że wiedza o laktacji, zwłaszcza zalety karmienia piersią powinny być przekazywane młodym dziewczynom już na etapie edukacji szkolnej. Jeżeli już od młodych lat będą wiedzieć, jak karmienie piersią jest ważne dla zdrowia mamy i dziecka, jaki pozytywny wpływ ma na zdrowie społeczeństwa, na środowisko i ekologię, myślę, że jeszcze więcej kobiet karmiło by piersią.
Dziękuję za uwagę!
Małgorzata Buba pochodzi z Jasła, jest położną z 16-letnim doświadczeniem. Obecnie pracuje w Samodzielnym Publicznym Miejsko-Gminnym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Jaśle na stanowisku położnej środowiskowo-rodzinnej. Poza pracą POZ jest też Certyfikowanym Doradcą Laktacyjnym i prowadzę szkołę rodzenia Akademia Świadomego Rodzica
_______________________________
“Położna na medal” to kampania społeczno-edukacyjna prowadzona od 2014 roku. Zwraca uwagę na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Jej celem jest również podnoszenie świadomości społecznej na temat roli położnych w opiece okołoporodowej.
Jednym z kluczowych elementów kampanii jest konkurs na najlepszą położną w Polsce. Zgłoszenia do tegorocznej, 10. edycji konkursu przyjmowane będą od 1 kwietnia do 30 września 2023 r. Głosy na nominowane położne można oddawać od 1 kwietnia do 31 grudnia 2023 roku. Oddawanie głosów odbywa się na stronie www.poloznanamedal.info
Mecenasem kampanii jest marka Oktaseptal.