Zespół ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników zwraca uwagę, aby lekarze odchodzili od tradycyjnej cytologii na rzecz cytologii na podłożu płynnym. Zaleca także korzystanie z najnowszych możliwości diagnostycznych. Wśród nich są algorytmy sztucznej inteligencji.
Nowy algorytm postępowania opracowany przez ekspertów PTGiP został przedstawiony w postaci zmodyfikowanego schematu. Opiera się on na najnowszych możliwościach diagnostycznych, które znacznie się powiększyły i muszą być brane pod uwagę w nowoczesnej profilaktyce wtórnej szyjki macicy. To stopniowe dążenie do ewolucyjnej zmiany podejścia lekarzy do nowoczesnych metod screeningu raka szyjki macicy.
Cytologia na podłożu płynnym
Nowości jest kilka, ale szczególną uwagę chcemy zwrócić na tak zwaną cytologię na podłożu płynnym – mówi prof. Mariusz Zimmer, pod którego przewodnictwem opracowano nowe wytyczne. – W przeciwieństwie do cytologii tradycyjnej, nie jest to badanie refundowane, ale lekarze powinni je oferować wszystkim pacjentkom ze względu na dużo większą dokładność wyników. Po pierwsze cytologia na podłożu płynnym daje mniej odczytów fałszywie ujemnych, po drugie umożliwia dalsze badanie pobranego materiału w kierunku obecności wirusa HPV – dodaje prof. Zimmer.
Eksperci doskonale rozumieją, że w przypadku braku refundacji cytologii na podłożu płynnym, ważne jest, aby pacjentka miała wykonaną choćby tradycyjną cytologię tzw. szkiełkową. Zwracają jednak uwagę, że w przypadku wykrycia nieprawidłowości może pojawić się konieczność powtórzenia cytologii na podłożu płynnym z możliwością wykonania testu HPV.
- Od tego nie uciekniemy. Priorytetem jest ratowanie zdrowia i życia pacjentek i możliwość jak najszybszego rozpoczęcia leczenia. Do tego potrzebujemy jak najdokładniejszych metod diagnostycznych – mówi prof. Mariusz Zimmer. – Model jest dostosowany do możliwości organizacyjnych opieki ginekologicznej od najmniejszych gabinetów po specjalistyczne ośrodki akademickie. Zdajemy sobie sprawę, że przynajmniej na dzisiejszym etapie, badania uwzględnione w algorytmie nie będą refundowane przez NFZ. Będziemy jednak o to zabiegać – deklaruje prof. Zimmer.
Schematy postępowania w screeningu RSM dla pacjentek poniżej 30 roku życia oraz dla pacjentek powyżej 30 roku życia różnią się nieco od siebie. Poza silną rekomendacją dla cytologii na podłożu płynnym w obu schematach dopuszcza się triaż z użyciem urządzeń wykorzystujących sztuczną inteligencję. Jednym z nich jest VisualCheck. Jego możliwości są porównywalne do wirtualnego konsylium, pozwalając czerpać z ogromnej bazy zgromadzonych przypadków, sięgającej już ponad milion zdjęć.
Informacja od ręki
Przewagą technologii VisualCheck jest obrazowanie szyjki macicy i następnie porównanie wykonanych zdjęć ze stale rosnącą bazą obrazów zmian na szyjce macicy opisanych przez najlepszych specjalistów kolposkopii na świecie, w tym w Polsce. Oznacza to, że lekarz korzystający ze wsparcia sztucznej inteligencji dostaje niemal od ręki informacje czy obraz jest prawidłowy czy nie. Na tym etapie sztuczna inteligencja ma znaczenie uzupełniające, dając pierwszeństwo w rozpoznaniu i decyzyjności odnośnie postępowania medycznego cytologii płynnej z oznaczeniem HPV. To bardzo ważne w momencie, kiedy liczy się czas i dostajemy dodatkowe dane pozwalające na właściwe pokierowanie pacjentką.
- Używając tej technologii chcemy wyłowić jak najwięcej pacjentek, które mogłyby „zginąć” w screeningu konwencjonalnym, traktując je jako dodatek do standardu jakim jest cytologia i oznaczenie wirusów HPV – mówi dr n.med. Aleksandra Zimmer – Stelmach z II Katedry i Kliniki Ginekologii i Położnictwa USK we Wrocławiu. To technologia przesiewowa, która w przypadku nieprawidłowego wyniku wymaga potwierdzenia przy pomocy tradycyjnej kolposkopii – dodaje dr Aleksandra Zimmer – Stelmach. Ośrodek wrocławski prowadził badania kliniczne porównujące dokładność decyzji algorytmu z wycinkami histopatologicznymi.
Niedawno została wprowadzona najnowsza wersja 2.0 algorytmu VisualCheck. Charakteryzuje się ona zastosowaniem nowej i ulepszonej sieci neuronowej. Baza zdjęć opisana przez ekspertów kolposkopii uwzględnia także wyniki histopatologiczne. Już niedługo, podczas Kongresu EUROGIN w Düsseldorfie, a potem także na Kongresie EFC w Helsinkach zostaną oficjalnie zaprezentowane najnowsze wyniki walidacji tego systemu.
Dowiedz się więcej:
Cytologia na podłożu płynnym. Więcej artykułów w "Nowy Gabinet Ginekologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.
